اگر مسافر یک پرواز داخلی یا خارجی باشید حتما خود و همراهانتان را یک ساعت پیش از پرواز به فرودگاه میرسانید تا به انجام امور پیش از پرواز بپردازید و خود را آماده سفر کنید.
تاریخ انتشاردوشنبه ۲۰ شهريور ۱۴۰۲ - ۱۱:۳۸
به گزارش خبر۲۴، اگر مسافر یک پرواز داخلی یا خارجی باشید حتما خود و همراهانتان را یک ساعت پیش از پرواز به فرودگاه میرسانید تا به انجام امور پیش از پرواز بپردازید و خود را آماده سفر کنید. در این بین انتظار از پرواز راس ساعت اعلام شده امری معمول خواهد بود و افراد برای ساعات رسیدن به مقصد برنامهریزیهای دیگری نیز خواهند داشت. آنچه در این میان منجر به نارضایتی از بینظمی و عقب افتادن ساعت پرواز است که میتواند به طور کل برنامههای اشخاص را مختل کند و از بین ببرد.
طی سالها، تاخیر در پرواز برای مسافران به عنوان عاملی رایج در اخلال برنامهریزیها مطرح شده است و افرادی که مداوم از این شیوه برای حمل و نقل استفاده میکنند به نوعی با نواقص آن کنار میآیند. اما آیا این اقدام قانونی است و هر ایرلاینی حق دارد پرواز خود را چند ساعت پس از ساعت اعلام شده به تعویق بیاندازد؟ در ادامه ضمن بررسی عوامل تاخیر در پرواز، مروری بر قوانین حاکم بر این مسئله و خسارات ناشی از آن خواهیم داشت.
چه عواملی منجر به تاخیر در پروازها خواهد شد؟
حسام قربانعلی، سخنگوی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، دربارهی علتهای تاخیر در یک پرواز گفت: ۳۰ عامل برای تاخیر پرواز شناسایی شده است. تعدادی از این عوامل در حیطه شرکت هواپیمایی بوده و بسیاری از آنها خارج از دامنه اختیارات آن است.
این کارشناس با اشاره به اخباری مبنیبر تاخیرهای ایرانایر در تیرماه، بیان کرد: عملکرد منتشرشده مربوط به برهه زمانی انجام عملیات بزرگ حج ۱۴۰۲ بوده که بخشی از این تاخیرهای منظور شده در ایام پروازهای بازگشت حج رخ داده است و جزو تاخیرات فرودگاهی غیربرنامهریزی شده است. تاخیراتی که با توجه به عملیات در فرودگاه جده مدینه و سایر شمولی بوده که خارج از دسترسی هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران بوده است.
وی افزود: ازسوی دیگر درخصوص متوسط تاخیر بالای ایرانایر یادآور میشود میزان تاخیر ثبتشده حاصل انجام چه تعداد پرواز و هواپیما و مهمتر در چه برهه زمانی صورت گرفته است؛ اگر شرکتی دارای یک فروند هواپیما باشد و آن را مدیریت کند، بهطور حتم میزان تاخیر کمتر آن مبنیبر منضبط بودن آن نیست. اگر قرار است مجموع تاخیر اعلام شود، تاخیر باید براساس تعداد پروازهای داخلی و بینالمللی، تعداد ناوگان و تعداد پروازهای تکلیفی محاسبه شود.
سخنگوی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: از سوی دیگر برای تاخیر یک پرواز ۳۰ عامل شناسایی شده که تعدادی از این عوامل در حیطه شرکت هواپیمایی بوده و بسیاری از آنها خارج از دامنه اختیار آن است. با توجه به اینکه برای انجام یک پرواز هماهنگیهای بسیار بالایی با نهادهای موازی و همکار خود صورت میگیرد، بعضا در بین دستهای از این حجم از هماهنگیهای غیردستگاهی ممکن است اخلال یا موضوعات خاص پیش آید که منجر به بروز تاخیر شود که بخشی از این تاخیرات میتواند مربوط به فرودگاه، بخشی مربوط به هندلینگ و زمینی، عدم امکانات زیرساخت و خیلی از موضوعات این چنینی باشد که در اختیار ایرلاین نیست و به هر حال غیر قابل برنامهریزی محسوب میشود.
قربانعلی ادامه داد: همچنین بخشی از این تاخیرات متوجه خود مسافر است. مسافری که دیر به کانتر پذیرش مراجعه میکند و به جهت همکاری با مسافر و ایجاد رضایتمندی، در آخرین لحظات پذیرش میشود؛ این موضوع گاهی موجب ثبت تاخیر به اسم ایرلاین میشود یا گاهی مواقع مسافر با داشتن کارت پرواز برای سوار شدن مراجعه نکرده است که باید بار این مسافر پیاده شود تا پرواز بتواند راس زمان حرکت کند که این پروسه زمانبر شده و تاخیر را در پی دارد.
وی گفت: از سوی دیگر ممکن است تاخیرات لحظهای فنی پیش آید که هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در راستای تسعی از خط مشی ایمنی خود همواره اولویت خود را انجام یک پرواز ایمن قرار داده است.
سخنگوی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در پایان خاطرنشان کرد: بار دیگر یادآور میشود هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در جهت افزایش رضایتمندی و ارتقای سطح خدمات تلاش میکند با رصد لحظهای عملیات پرواز و استفاده حداکثری از هواپیمای پشتیبانی بتواند بهترین خدمات را به هموطنان ارائه کند.
به طور کلی تاخیر در پروازها شامل عوامل مختلفی است که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود. یکی از مهمترین عوامل تاخیر در پرواز بررسیهای امنیتی است که به جهت تامین سلامت پرواز و فرود هواپیما انجام میگیرد و هر لحظه ممکن است بر ساعت پرواز تاثیر بگذارد. بار یا مسافر مشکوک، اخبار مربوط به احتمال بمبگذاری و این دست مسائل از جمله عوامل امنیتی موثر بر ساعت پرواز هستند. از طرف دیگر نقص فنی هواپیما یا ایراد در سیستمهای کامپیوتری در فرایندهای پرواز از گیت بازرسی گرفته تا بارگیری هم میتواند جزو عواملی باشد که تا زمان برطرف شدن، هواپیما حق پرواز نخواهد داشت.
شرایط نامساعد جوی از دیگر عواملی است که البته خارج از کنترل ایرلاین بوده و به جهت تامین امنیت و سلامت پرواز تا زمان بهبود وضعیت آبوهوایی میتواند پرواز را به تاخیر بیاندازد.
انواع تاخیر در پروازها
انتظار مسافران همواره انجام پروازهای هواپیمایی راس ساعت اعلام شده است با این حال عمدتا اکثر مسافران با تاخیرهای کمتر از یک ساعت مشکلی ندارند و با آن کنار میآیند اما اگر این تاخیر بیش از یک ساعت به طول بیانجامد شرایط تغییر میکند. در تاخیرهای کمتر از دو ساعت شرکت هواپیمایی به صورت رایگان از مسافران پذیرایی به عمل خواهد آورد. در پروازهایی که تاخیر بیش از دو ساعت و کمتر از چهار ساعت باشد، مسافر از حقوق بیشتری برخوردار خواهد شد. امکان تغییر و جابهجایی به دیگر پروازها و استرداد کامل مبلغ پرداختشده بابت بلیت و انصراف از پرواز بدون جریمه و هیچگونه کسورات از جمله حقوق مسافر در این شرایط خواهد بود. در پروازهایی که بیش از چهار ساعت با تاخیر مواجهند، شرکت هواپیمایی نه تنها باید هزینههای پرداختی مسافر را مسترد کند بلکه مبلغی به عنوان خسارت باید به ایشان پرداخت گردد.
در این میان اما برخی تاخیرها به بعد از پرواز برمیگردد. در شرایطی که هواپیما طی پرواز با نقص فنی مواجه شود، به باند فرودگاه برمیگردد و تاخیر دقیقا از زمانی که هواپیما به زمین نشسته تا زمان پرواز مجدد محاسبه خواهد شد. در برخی شرایط شرکت هواپیمایی میزبان مسافران را به پرواز دیگری از یک شرکت هواپیمایی دیگر منتقل خواهد کرد.
مسافران چگونه تاخیر پروازها شکایت کنند؟
عباس فرزادنیا، معاون دادستان تهران و سرپرست دادسرای ناحیه ۳۰ ویژه فرودگاههای تهران، در خصوص رعایت حقوق مسافران و فراهم آمدن شراطی برای شکایت ایشان از هرگونه تاخیر در پرواز گفت: مطابق ماده ۲-۵ آییننامه حقوق مسافر، شرکتهای هواپیمایی موظفاند به تکالیف مندرج در این آییننامه عمل کرده و مسافران نیز با اطلاع از نحوه برخورداری از حقوق خود در مواقع تأخیر یا لغو پروازی، مطالبات خود را از مجاری قانونی مانند دفاتر شرکتهای هواپیمایی و سایت سازمان هواپیمایی کشوری پیگیری کنند.
وی اظهار داشت: پیادهنشدن از کابین هواپیما در اعتراض به تأخیر پروازها به منظور مطالبه حقوق خود از شرکتهای هواپیمایی منجر به تضییع حقوق دیگر مسافران شده و اخلال در نظم سایر پروازها را به دنبال خواهد داشت و از آنجا که در این ایام با افزایش در تعداد پروازها مواجه هستیم، بنابراین عدم تخلیه هواپیما منجر به تاخیر انعکاسی در سایر پروازها خواهد شد.
این مسئول تصریح کرد: از سویی دیگر آییننامه حقوق مسافر تکالیف شرکتهای هواپیمایی و مسافران را در زمان بروز تاخیر و یا لغو پروازها مورد تصریح قرار داده و شرکتهای هواپیمایی را موظف کرده برابر آییننامه حقوق مسافر در اینگونه مواقع خدمات لازم را به مسافران ارائه کنند.
فرزادنیا تاکید کرد: چنانچه مسافران نسبت به تاخیر یا لغو پروازها شکایتی داشته باشند میتوانند مراتب را از طریق سامانه حقوق مسافر در پورتال سازمان هواپیمایی کشوری به نشانی caa.gov.ir جهت رسیدگی، منعکس و مورد پیگیری قرار دهند.
چاره این معضل چیست؟
طبق آنچه مطرح شد، تاخیر پروازها عوامل مختلفی دارد. برخی از آنها خارج از عهدهی شرکت هواپیمایی است. با این حال شرکت هواپیمایی موظف است تا خسارات مسافران را جبران نماید. در برخی نمونههای از این دست دیده شده که شرکتهای هواپیمایی برای جبران خسارت مسافران و دلجویی از ایشان علاوه بر استرداد کامل وجه، اقدامات جایگزین دیگری هم برای ایشان به عمل میرساند. به عنوان مثال در روزهای اخیر مسافران پرواز نجف تهران پس از بلاتکلیفی در تعیین ساعت پرواز، مورد دلجویی شرکت میزبان قرار گرفتند. در این اقدام علاوه بر استرداد کامل وجه، یک سفر رایگان به مشهد مقدس برای مسافران این پرواز در نظر گرفته شد.
طی سالها، تاخیر در پرواز برای مسافران به عنوان عاملی رایج در اخلال برنامهریزیها مطرح شده است و افرادی که مداوم از این شیوه برای حمل و نقل استفاده میکنند به نوعی با نواقص آن کنار میآیند. اما آیا این اقدام قانونی است و هر ایرلاینی حق دارد پرواز خود را چند ساعت پس از ساعت اعلام شده به تعویق بیاندازد؟ در ادامه ضمن بررسی عوامل تاخیر در پرواز، مروری بر قوانین حاکم بر این مسئله و خسارات ناشی از آن خواهیم داشت.
چه عواملی منجر به تاخیر در پروازها خواهد شد؟
حسام قربانعلی، سخنگوی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، دربارهی علتهای تاخیر در یک پرواز گفت: ۳۰ عامل برای تاخیر پرواز شناسایی شده است. تعدادی از این عوامل در حیطه شرکت هواپیمایی بوده و بسیاری از آنها خارج از دامنه اختیارات آن است.
این کارشناس با اشاره به اخباری مبنیبر تاخیرهای ایرانایر در تیرماه، بیان کرد: عملکرد منتشرشده مربوط به برهه زمانی انجام عملیات بزرگ حج ۱۴۰۲ بوده که بخشی از این تاخیرهای منظور شده در ایام پروازهای بازگشت حج رخ داده است و جزو تاخیرات فرودگاهی غیربرنامهریزی شده است. تاخیراتی که با توجه به عملیات در فرودگاه جده مدینه و سایر شمولی بوده که خارج از دسترسی هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران بوده است.
وی افزود: ازسوی دیگر درخصوص متوسط تاخیر بالای ایرانایر یادآور میشود میزان تاخیر ثبتشده حاصل انجام چه تعداد پرواز و هواپیما و مهمتر در چه برهه زمانی صورت گرفته است؛ اگر شرکتی دارای یک فروند هواپیما باشد و آن را مدیریت کند، بهطور حتم میزان تاخیر کمتر آن مبنیبر منضبط بودن آن نیست. اگر قرار است مجموع تاخیر اعلام شود، تاخیر باید براساس تعداد پروازهای داخلی و بینالمللی، تعداد ناوگان و تعداد پروازهای تکلیفی محاسبه شود.
سخنگوی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: از سوی دیگر برای تاخیر یک پرواز ۳۰ عامل شناسایی شده که تعدادی از این عوامل در حیطه شرکت هواپیمایی بوده و بسیاری از آنها خارج از دامنه اختیار آن است. با توجه به اینکه برای انجام یک پرواز هماهنگیهای بسیار بالایی با نهادهای موازی و همکار خود صورت میگیرد، بعضا در بین دستهای از این حجم از هماهنگیهای غیردستگاهی ممکن است اخلال یا موضوعات خاص پیش آید که منجر به بروز تاخیر شود که بخشی از این تاخیرات میتواند مربوط به فرودگاه، بخشی مربوط به هندلینگ و زمینی، عدم امکانات زیرساخت و خیلی از موضوعات این چنینی باشد که در اختیار ایرلاین نیست و به هر حال غیر قابل برنامهریزی محسوب میشود.
قربانعلی ادامه داد: همچنین بخشی از این تاخیرات متوجه خود مسافر است. مسافری که دیر به کانتر پذیرش مراجعه میکند و به جهت همکاری با مسافر و ایجاد رضایتمندی، در آخرین لحظات پذیرش میشود؛ این موضوع گاهی موجب ثبت تاخیر به اسم ایرلاین میشود یا گاهی مواقع مسافر با داشتن کارت پرواز برای سوار شدن مراجعه نکرده است که باید بار این مسافر پیاده شود تا پرواز بتواند راس زمان حرکت کند که این پروسه زمانبر شده و تاخیر را در پی دارد.
وی گفت: از سوی دیگر ممکن است تاخیرات لحظهای فنی پیش آید که هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در راستای تسعی از خط مشی ایمنی خود همواره اولویت خود را انجام یک پرواز ایمن قرار داده است.
سخنگوی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در پایان خاطرنشان کرد: بار دیگر یادآور میشود هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در جهت افزایش رضایتمندی و ارتقای سطح خدمات تلاش میکند با رصد لحظهای عملیات پرواز و استفاده حداکثری از هواپیمای پشتیبانی بتواند بهترین خدمات را به هموطنان ارائه کند.
به طور کلی تاخیر در پروازها شامل عوامل مختلفی است که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود. یکی از مهمترین عوامل تاخیر در پرواز بررسیهای امنیتی است که به جهت تامین سلامت پرواز و فرود هواپیما انجام میگیرد و هر لحظه ممکن است بر ساعت پرواز تاثیر بگذارد. بار یا مسافر مشکوک، اخبار مربوط به احتمال بمبگذاری و این دست مسائل از جمله عوامل امنیتی موثر بر ساعت پرواز هستند. از طرف دیگر نقص فنی هواپیما یا ایراد در سیستمهای کامپیوتری در فرایندهای پرواز از گیت بازرسی گرفته تا بارگیری هم میتواند جزو عواملی باشد که تا زمان برطرف شدن، هواپیما حق پرواز نخواهد داشت.
شرایط نامساعد جوی از دیگر عواملی است که البته خارج از کنترل ایرلاین بوده و به جهت تامین امنیت و سلامت پرواز تا زمان بهبود وضعیت آبوهوایی میتواند پرواز را به تاخیر بیاندازد.
انواع تاخیر در پروازها
انتظار مسافران همواره انجام پروازهای هواپیمایی راس ساعت اعلام شده است با این حال عمدتا اکثر مسافران با تاخیرهای کمتر از یک ساعت مشکلی ندارند و با آن کنار میآیند اما اگر این تاخیر بیش از یک ساعت به طول بیانجامد شرایط تغییر میکند. در تاخیرهای کمتر از دو ساعت شرکت هواپیمایی به صورت رایگان از مسافران پذیرایی به عمل خواهد آورد. در پروازهایی که تاخیر بیش از دو ساعت و کمتر از چهار ساعت باشد، مسافر از حقوق بیشتری برخوردار خواهد شد. امکان تغییر و جابهجایی به دیگر پروازها و استرداد کامل مبلغ پرداختشده بابت بلیت و انصراف از پرواز بدون جریمه و هیچگونه کسورات از جمله حقوق مسافر در این شرایط خواهد بود. در پروازهایی که بیش از چهار ساعت با تاخیر مواجهند، شرکت هواپیمایی نه تنها باید هزینههای پرداختی مسافر را مسترد کند بلکه مبلغی به عنوان خسارت باید به ایشان پرداخت گردد.
در این میان اما برخی تاخیرها به بعد از پرواز برمیگردد. در شرایطی که هواپیما طی پرواز با نقص فنی مواجه شود، به باند فرودگاه برمیگردد و تاخیر دقیقا از زمانی که هواپیما به زمین نشسته تا زمان پرواز مجدد محاسبه خواهد شد. در برخی شرایط شرکت هواپیمایی میزبان مسافران را به پرواز دیگری از یک شرکت هواپیمایی دیگر منتقل خواهد کرد.
مسافران چگونه تاخیر پروازها شکایت کنند؟
عباس فرزادنیا، معاون دادستان تهران و سرپرست دادسرای ناحیه ۳۰ ویژه فرودگاههای تهران، در خصوص رعایت حقوق مسافران و فراهم آمدن شراطی برای شکایت ایشان از هرگونه تاخیر در پرواز گفت: مطابق ماده ۲-۵ آییننامه حقوق مسافر، شرکتهای هواپیمایی موظفاند به تکالیف مندرج در این آییننامه عمل کرده و مسافران نیز با اطلاع از نحوه برخورداری از حقوق خود در مواقع تأخیر یا لغو پروازی، مطالبات خود را از مجاری قانونی مانند دفاتر شرکتهای هواپیمایی و سایت سازمان هواپیمایی کشوری پیگیری کنند.
وی اظهار داشت: پیادهنشدن از کابین هواپیما در اعتراض به تأخیر پروازها به منظور مطالبه حقوق خود از شرکتهای هواپیمایی منجر به تضییع حقوق دیگر مسافران شده و اخلال در نظم سایر پروازها را به دنبال خواهد داشت و از آنجا که در این ایام با افزایش در تعداد پروازها مواجه هستیم، بنابراین عدم تخلیه هواپیما منجر به تاخیر انعکاسی در سایر پروازها خواهد شد.
این مسئول تصریح کرد: از سویی دیگر آییننامه حقوق مسافر تکالیف شرکتهای هواپیمایی و مسافران را در زمان بروز تاخیر و یا لغو پروازها مورد تصریح قرار داده و شرکتهای هواپیمایی را موظف کرده برابر آییننامه حقوق مسافر در اینگونه مواقع خدمات لازم را به مسافران ارائه کنند.
فرزادنیا تاکید کرد: چنانچه مسافران نسبت به تاخیر یا لغو پروازها شکایتی داشته باشند میتوانند مراتب را از طریق سامانه حقوق مسافر در پورتال سازمان هواپیمایی کشوری به نشانی caa.gov.ir جهت رسیدگی، منعکس و مورد پیگیری قرار دهند.
چاره این معضل چیست؟
طبق آنچه مطرح شد، تاخیر پروازها عوامل مختلفی دارد. برخی از آنها خارج از عهدهی شرکت هواپیمایی است. با این حال شرکت هواپیمایی موظف است تا خسارات مسافران را جبران نماید. در برخی نمونههای از این دست دیده شده که شرکتهای هواپیمایی برای جبران خسارت مسافران و دلجویی از ایشان علاوه بر استرداد کامل وجه، اقدامات جایگزین دیگری هم برای ایشان به عمل میرساند. به عنوان مثال در روزهای اخیر مسافران پرواز نجف تهران پس از بلاتکلیفی در تعیین ساعت پرواز، مورد دلجویی شرکت میزبان قرار گرفتند. در این اقدام علاوه بر استرداد کامل وجه، یک سفر رایگان به مشهد مقدس برای مسافران این پرواز در نظر گرفته شد.
البته لازم به ذکر است که این اقدام توجیهکنندهی کوتاهی شرکت هواپیمایی در عدم اطلاعرسانی به مسافران در خصوص تاخیر پروازها نخواهد بود و شرکتهای هواپیمایی میبایست به صورت حرفهای رفتار کنند و هرگونه تغییر در زمان پرواز را با ذکر جزئیات لازم به اطلاع مسافران برسانند.
مهمترین عامل تاثیرگذار بر کنترل این شرایط و جلوگیری از بروز هرگونه بینظمی در ساعات پرواز هواپیماها را میتوان یک امر دانست؛ نظارت. حلقهی مفقودهی این چرخه، نبود نظارت لازم و کافی بر شرکتهای هواپیمایی است که منجر به پایمال شدن حقوق مسافران خواهد شد و این روند نادرست را ادامهدار خواهد کرد. وزارت محترم راه و شهرسازی به عنوان متولی این امر میبایست با همکاری سایر نهادهای نظارتی با اعمال قوانین سختگیرانه و تعیین چارچوبهای نظارتی کامل و جامع از هرگونه بینظمی در پروازها و معطلی مسافران جلوگیری کند.
انتهای پیام/
24-news.ir/vdcbgwb8frhbf9p.uiur.html
