نقش سرویس های اطلاعاتی و امنیتی عربستان و پاکستان در تحولات استان سیستان و بلوچستان به شکل کلی در حوادث اخیر سراوان به صورت خاص مشهود است؛ بطوری که از چندماه پیش ارتش پاکستان اقدام به مسدود کردن مرز و جلوگیری از ورود سوخت به پاکستان می کند، عربستان نیز در این موضوع از جمله بازیگران فعال است.
تاریخ انتشارشنبه ۹ اسفند ۱۳۹۹ - ۱۲:۴۰
آنان گازوييل، بنزين و انواع سوخت را از ايران به همسايگان شرقي و غربي رسانده و سود سرشاري را عايد خود مي‌كنند. هرچند كه هيچ گزارش رسمي از ميزان قاچاق بنزين و انواع سوخت در كشور وجود ندارد و هيچ نهادي در اينباره، آماري را ارائه نكرده است، اما همواره گزارش‌ها از نواحي مرزي از رونق قاچاق بنزين، گازوييل و انواع ديگر سوخت حكايت دارد.
با توجه به تفاوت قيمت بنزين و گازوييل در ايران و برخي كشورهاي همسايه، قاچاق سوخت از ايران داراي چنان جذابيت‌هايي براي قاچاقچيان است كه با وجود ريسك گرفتار شدن و وضع جريمه، آنها همچنان به كار خود ادامه مي‌دهند. تفاوت قيمت سوخت در ايران با برخي از كشورهاي همسايه كه گاهي اختلاف چندبرابري دارد، سبب شده حتي اگر هر قاچاقچي از هر پنج محموله تنها يك محموله را سالم به مقصد برساند، بازهم از اين كار سود ببرد.
براي جلوگيري از قاچاق سوخت، سال‌هاست كه نيروي انتظامي درگيري‌هاي شديد و متعددي با قاچاقچيان در مرزهاي كشور به خصوص مرزهاي شرقي دارد و تعداد قابل‌توجهي از اعضاي نيروي انتظامي هم در همين درگيري‌ها، مجروح شده يا به شهادت رسيده‌اند. اما برخورد انتظامي، راهكار اصلي از بين بردن اين مشكل مهم اقتصادي كشورمان نيست و بايد با افزايش شفافيت در كنار اصلاح قيمت، زمينه‌هاي سودآوري قاچاق سوخت را ازبين برد و هزينه‌هاي اين‌كار را افزايش داد.
طبق گفته كارشناسان اقتصادي راه‌حل مؤثر براي مبارزه با اين معضل، اصلاح قيمت‌هاي داخلي سوخت و متناسب‌كردن آن با نرخ‌هاي بين‌المللي با هدف كاهش حاشيه سود قاچاق سوخت است. در غير اين صورت، تفاوت قيمت‌هاي سوخت بين ايران و كشورهاي همسايه، ضمن رونق‌دادن به بازار قاچاق از ايجاد انگيزه لازم براي كارآفريني در حوزه‌هاي توليد به‌ويژه در مناطق مرزی جلو گیری خواهد شد.
همچنین ادامه این روند سهم قابل توجهی از سود حاصل از تجارت سوخت را از جیب بیت المال به جیب عده ای سودجو سرازیر خواهد شد هر چند که ساده ترین راهکار جلوگیری از قاچاق سوخت که مورد تاکید برخی مسئولان دولت های مختلف نیز است، افزایش قیمت بنزین و گازوئیل با هدف رسیدن این قیمت ها به قیمت های منطقه ای است تا سود ناشی از قاچاق سوخت به شدت کاهش یابد و انگیزه قاچاقچیان برای فعالیت در این زمینه از بین برود با این وجود افزایش قابل توجه قیمت بنزین و به خصوص گازوییل اقدام ساده ای نیست، زیرا حمل و نقل درون شهری و برون شهری بار و مسافر را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد و در نتیجه هزینه های سیاسی،اقتصادی و اجتماعی سنگینی برای مردم و دولت دارد البته ذکر این نکته نیز ضروری است که به دلیل شرایط اقتصادی کشور ممکن است برنامه هدفمندی در این زمینه وجود نداشته باشد اما در درازمدت باید به اصلاح قیمت ها به عنوان راهکاری جدی برای مقابله با قاچاق سوخت نگریست.
بررسی شیوه های قاچاق سوخت نشان می دهد که قاچاقچیان از طریق برخی خلأ های قانونی و اجرایی در کشور وضعف بدنه کارشناسی دستگاه های مرتبط، امکان قاچاق گازوئیل و انواع سوخت های ارزشمند را یافته‌اند. قاچاق سوخت بیشتر در استان های مرزی که دارای اختلاف قیمت فرآورده‌های نفتی و با کشور های همسایه وجود دارد صورت می پذیرد و می توان از سهمیه‌بندی در آن مناطق به عنوان بازاری برای مقابله با قاچاق سوخت بهره برد هر چند که واقعی کردن قیمت سوخت منوط به در نظر گرفتن تعداد زیادی از فاکتورهای های اثر گذار است و بر قیمت تمام شده حمل و نقل تاثیر می گذارد باید این مسئله را نیز در نظر داشت که کشور آماده این افزایش قیمت سوخت است یا خیر؟
بنابراین برای ممانعت از ایجاد رانت و نیز جلوگیری از گسترش قاچاق فرآورده های نفتی، انتظار می رود اقداماتی در سطوح مختلف اجرا شود و لازم است که کنترل دقیق تری بر عملیات خرید و فروش و حمل مواد خریداری شده از بورس انرژی انجام شود. آنچه در این میان ضرورت دارد، هماهنگی دستگاه های ذی ربط و ایجاد ساز و کار یکپارچه برای مقابله با معضل قاچاق فرآورده های نفتی است. به هر میزان که هماهنگی این سازمان ها و دستگاه ها بیشتر باشد، امکان سوء استفاده های متخلفان از خلأ های قانونی و اجرایی کمتر فراهم می شود.
باتوجه به مشکلات اقتصادی کشور و هزینه سنگینی که بابت یارانه انرژی پرداخت می شود، در صورت شناسایی و مسدود کردن گریزگاه های قاچاقچیان سوخت، می توان عرضه فرآورده های نفتی را مدیریت کرده و از تحمیل هزینه های اضافی بر بودجه کشور کاست.
احمد قربانی پور در گفتگو با راه آرمان؛ گفت: شهرها و استانهای مرزی کشورمان نقاطی حساس هستند که معضلات و مشکلات اقتصادی و معیشتی و بیکاری مردم به ویژه قشر جوان می‌تواند زمینه‌ساز مشکلات امنیتی برای کشور فراهم آورد.
این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه حادثه چند روز پیش سراوان زاییده چند عامل و علت است، عنوان کرد: فقر و محرومیت منطقه به ویژه مردم ساکن در مناطق مرزی، باتوجه به اقدام نیروهای امنیت برای کانالیزه کرده مسیر قاچاق و محدود کردن آن به گذرگاه های قانونی برای خرده قاچاقچیان ازجهت کمک به معیشت مردمی که از مشکل بیکاری رنج می برند؛ اما این محدودیت ها منافع گروه های قاجاق عمده را در معرض خطر قرار داده بود.
وی ادامه داد: از این رو با سوء استفاده از عوامل خرده قاچاق تلاش دارند با فشار به منابع امنیتی محدودیت های ایجاد شده را بردارند تا بتوانند با بهره گیری از قدرت مردمی منافع باندی خود را تامین کنند.
احمد قربانی پور اظهار کرد: کانالیزه کردن مسیرهای تردد خرده قاچاقچیان، از طرفی مسیر باندهای قاچاق مواد مخدر را که در پوشش “سوخت بر” اقدام به انتقال مواد مخدر می کردند نیز با مشکل مواجه کرده است از این رو این باندها نیز با نفوذ در جمع مردم و تحریک آنها نقش جدی در این درگیری ها داشته و دارند.
این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اینکه عامل دیگر، مسائل سیاسی و امنیتی است، تصریح کرد: نقش گروهک های ضد انقلاب در به خشونت کشیدن اعتراضات است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم سعی در بهم زدن آرامش و ثبات منطقه دارند و تلاش می کنند مردم را علیه سازمان ها و نهادهای اطلاعاتی و امنیتی تحریک کنند تا به اهداف سیاسی و امنیتی خود برسند، از جمله عواملی است که نباید
وی افزود: نقش رسانه ها و شبکه های اجتماعی فرق گرا و معارض در استان و شبکه های خبری معاند که در فضای ضعف رسانه ای خود در جریان ساز و انعکاس منفی رخداد بسیار موثر بودند را نیز در این زمینه شاهد بودیم.
قربانی پور بیان کرد: اظهارات کاملا جهت دار و تحریک کننده اخیر عبدالحمید و حمله به نظام در تصویرسازی و زمینه سازی اعتراضات و سوء استفاده جریان های فرصت طلب فعال در ترانزیت قاچاق سوخت، موادمخدر و گروهک های معاند، بسیار موثر بوده است.
این کارشناس مسائل سیاسی با تأکید بر اینکه نقش سرویس های اطلاعاتی و امنیتی عربستان و پاکستان در تحولات استان به شکل کلی در ماجرای اخیر به صورت خاص مشهود است، اظهار کرد: بطوری که از چندماه پیش ارتش پاکستان اقدام به مسدود کردن مرز و جلوگیری از ورود سوخت به پاکستان می کند، عربستان نیز در این موضوع از جمله بازیگران فعال است.
وی گفت: به نظر می رسد، در آینده باتوجه به راهبرد ویژه ای که جریان دموکرات و خاص “بایدن” برای استفاده از ظرفیت هویت های قومی و مذهبی در ایجاد نا آرامی و بی ثبات سازی کانونی در ایران دارد.
قربانی پور در پایان خاطر نشان کرد: با عنایت به سیاست های کشورهای عربی به ویژه عربستان و امارات درب خش اقوام که از کانال برخی متنفذین قومی و مذهبی هدایت می شود، با مسائل از این دست در اشکال مختلف مواجه خواهیم بود و در آستانه انتخابات نیز چهره جدیدی از ماجرا را خواهیم داشت.
24-news.ir/vdciyvaq.t1aqr2bcct.html
نرخ طلا و ارز
